From Brieger’s Winery to Greek Orthodox Church
PDF

Keywords

Fritz Brieger Wine House
Stanisław Marczyński
Antoni Kulesza Wine Factory
Lubuskie Wine Factory
The Greek Othodox Church in Zielona Góra

How to Cite

Wanatko, Grzegorz. 2019. “From Brieger’s Winery to Greek Orthodox Church”. In Gremium. Studies in History, Culture and Politics, no. 13 (December). https://doi.org/10.34768/ig.vi13.325.

Abstract

Zielona Góra has a flourish tradition in production of wine. City itself reminds us about it in many objects. One of them is building of a former winery of Fritz Brieger. This marchant and wine producer build it in 1880. After his dead in 1918, his niece Martha Gischke was looking after the winery. In the interwar period its status was changed, but the profil of production remained the same, such as the name of company. During World War II the last rebuild of the object has been made.

After WW II building was taken by polish administration. In 1945 production of wine returned. In the object started its activity the company of Stanisław Marczyński, and after a couple of months his factory was functioned as a Antoni Kulesza Wine Factory. In 1951 an object has been taken by Lubuskie Wine Factory. Some of the rooms were taken as a normal apartments but bulding was in hands of a company to 1999. From the beginnings of XXI Century we can observe a new destination of this place. In 2003 object was sold to Greek Orthodox Church in Zielona Góra. Adaptation of the building to sacral activities tooked couple of years. The building has been consecrated in 2008. Since then it is The Greek Othodox Church of St Mary.

https://doi.org/10.34768/ig.vi13.325
PDF

References

Archiwum Państwowe w Zielonej Górze (dalej APZG) Akta Miasta Zielonej Góry sygn. 3264, Zeichnung Herstellung eines Kellerdurchganges sowie zu Einfassung eines Vorgartens auf dem Grundstück Burgstr. 22 für Fa Fritz Brieger hier, Baubeschreibung zur Herstellung eines Kellerdurchganges und Einfassung eines Vorgartens 22 für Firma Fritz Brieger, Sektkellerei, hier.
APZG, Rejonowy Urząd Likwidacyjny w Zielonej Górze, sygn. 33, Wytwórnia win (d. Brieger) A. Kulesza i S. Marczyński w Zielonej Górze 1945-1948
Archiwum Parafii Greckokatolickiej w Zielonej Górze (dalej APGZG), Dokumentacja w sprawie budowy cerkwi
APGZG, Книга прaці парафіян при будові – адаптації церкви в Зеленій Горі 2003
APGZG, Złota Księga – Kronika Parafii
Uchwała nr IV/21/03 Rady Miasta Zielona Góra, z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie sprzedaży Parafii Greckokatolickiej Bizantyjsko-Ukraińskiej pod wezwaniem Opieki Matki Bożej w Zielonej Górze nieruchomości zabudowanej stanowiącej własność miasta Zielona Góra.
Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków dotycząca budynku przy ul. Zamkowej 16 w Zielonej Górze
Plan miasta ze zbiorów Muzeum Ziemi Lubuskiej. Dział Historyczny numer inwentarzowy MZL-H-ZG-223.
Czyżniewski T., Ustawiczne szkolne przeprowadzki, „Łącznik Zielonogórski”, nr 39 z 24 października 2014
Czyżniewski T., Zielona Góra przełomu wieków XIX/XX, Łódź 2010
Dorocki B., Adaptacja istniejącego budynku na obiekt sakralny (Kościół) – dokumentacja architektoniczna obiektu, Wilkanowo 2003.
Garbacz K., Archeologiczne i historyczne ślady rozwoju osadnictwa w regionie zielonogórskim, [w:] Historia Zielonej Góry, T.1, Dzieje miasta do końca XVIII wieku, red. W. Strzyżewski, Zielona Góra 2011
Historia Zielonej Góry. Dzieje miasta w XIX i XX wieku, red. W. Strzyżewski, T. 2, Zielona Góra 2012
Hojniak J., 50-lecie parafii greckokatolickiej w Zielonej Górze, [w:] Studia Zielonogórskie nr 13, red. A. Toczewski, Zielona Góra 2007
Hojniak J., Jubileusz 50-lecia Parafii Greckokatolickiej w Zielonej Górze, Zielona Góra 2006
Jaskólska K., Kopuła prezent na święta, „Aspekty” z 21.01.2007
Jaskólska, Cerkiew jest już poświęcona, „Aspekty”, z 26.10.2008
Karwowski P., Promocja dziedzictwa winiarskiego Zielonej Góry, „Winiarz Zielonogórski”, nr 38-39 grudzień 2010
Kowalski T., Motywy winiarskie na pocztówkach zielonogórskich, [w:] Zielonogórskie Zeszyty Muzealne, red. A. Toczewski, Zielona Góra 2008
Kozieł M., Pod opieką Matki Bożej, „Aspekty” z dnia 23.10.2005
Kuleba M., Enographia Thalloris, Zielona Góra 2012
Kuleba M., Topografia winiarska Zielonej Góry, Zielona Góra 2010
Majchrzak J.P., Wędrowanie w przeszłość. Zapiski encyklopedyczne o Zielonej Górze i okolicy, Zielona Góra 2005
Mamet M., Plan miasta jako źródło historyczne na przykładzie planu Zielonej Góry z 1784 roku, [w:] Zielonogórskie Spotkania Źródłoznawcze. Na tropie źródła i jego interpretacji, red. M. Dalidowicz, J. Dudek, A. Górski, T. 1, Zielona Góra 2015
Святкування 50-ліття зеленогірської парафіі, „Парафіальний Вісник” nr 10, kwiecień 2006
Tokarz B., Święta w nowej cerkwi, „Gazeta Wyborcza”, Zielona Góra, Gorzów Wlkp. z dnia 05.04.2007
Wanatko G., Społeczność greckokatolicka w Zielonej Górze, [w:] Kultura i społeczeństwo na Środkowym Nadodrzu w XIX i XX wieku, red. P. Bartkowiak, D. Kotlarek, Zielona Góra 2008,
Wanatko G.,, Starania zielonogórskich grekokatolików o własną świątynię, tekst w druku
Cieśla J., Wielkanoc u „siebie”. Drugi dzień świąt wielkanocnych w Zielonej Górze, http://www.cerkiew.net.pl/Wiadomosci/wiadomoscjedna.php?polaczenie=wiad_1176154573
Depesza Katolickiej Agencji Informacyjnej z 11.10.2008, http://system.ekai.pl/kair/?screen=depeszatekstowo&_scr_depesza_id_depeszy=399147
Hałas M.,, Zapomniane uliczki. Tu premier Szydło może nakręcić nowy spot... http://zielonagora.wyborcza.pl/zielonagora/1,35161,19363466,zapomniane-uliczki-tu-premier-szydlo-moze-nakrecic-nowy-spot.html
L. Michalski, Konsekracja nowo wybudowanej cerkwi greckokatolickiej w Zielonej Górze, http://www.zachod.pl/radio-zachod/galerie/konsekracja-nowo-wybudowanej-cerkwi-greckokatolickiej-w-zielonej-gorze
Szal okrywający ziemię, zielonogórsko-gorzowski Gość Niedzielny z 26.10.2013 http://kultura.wiara.pl/doc/1725307.szal-okrywajacy-ziemie
wywiad z ks. J. Hojniakiem i M. Waszkiewicz, Z pasma religijnego Radia Zachód http://cerkiew.zgora.pl/wp-content/uploads/Audycja-01.09.2013.mp3
wywiad z ks. J. Hojniakiem i M. Waszkiewicz, Z pasma religijnego Radia Zachód http://cerkiew.zgora.pl/wp-content/uploads/Audycja-05.10.2014.mp3