Abstract
Monety z okresu ok. 16-19 r. p.n.e. związane z Marsem Ultorem.
Istnienie świątyni Marsa Ultora położonej na Kapitolu w Rzymie było przedmiotem długiej dyskusji w literaturze przedmiotu. August ślubował wybudowanie świątyni dedykowanej Marsowi Ultorowi w 20 roku p.n.e., kiedy oznaki legionowe utracone podczas wojen z Partami zostały odzyskane w wyniku negocjacji dyplomatycznych. Część uczonych uważa, że dedykowana wówczas świątynia miała zostać wzniesiona na Kapitolu. Podstawą takiej opinii jest passus z Kasjusza Diona (54, 8, 3) oraz monety wemitowane ok. 19-16 roku p.n.e. w Pergamonie (Colonia Caesaraugusta) i Hiszpanii (Colonia Patricia). Widnieje na nich wyobrażenie świątyni Marsa Ultora. Sądzę, że przedstawione na monetach wyobrażenie odbija ideę świątyni, która miała powstać na Kapitolu, a która nie została nigdy wybudowana. Forma rotundy natomiast może zostać potraktowana jako odwołanie się Augusta do czasów archaicznego Rzymu.